piątek, 7 czerwca 2013

O standardach opieki okołoporodowej

8 kwietnia 2011 r. weszły w życie przepisy określające procedury postępowania w opiece nad kobietą i dzieckiem podczas ciąży fizjologicznej, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem (Dziennik Ustaw Nr 187 z dn. 7.10.2010 poz. 1259).

Na Konferencji Narodziny Bez Przemocy w bardzo przystępny sposób przedstawiła to dr n. zdr. Dorota Fryc, położna. 




Najważniejsze punkty standardu według " Fundacji Rodzic po Ludzku" :


1.      Osobami uprawnionymi do sprawowania opieki nad kobietą i dzieckiem, zarówno podczas ciąży fizjologicznej, jak i w trakcie porodu są lekarz ginekolog-położnik lub położna. Już w czasie ciąży możesz zdecydować, kto będzie sprawować nad Tobą opiekę, ciążę możesz prowadzić również u położnej.
2.      Poród fizjologiczny określony jest jako spontaniczny poród niskiego ryzyka od momentu rozpoczęcia i utrzymujący taki stopień ryzyka przez cały czas trwania porodu, w wyniku którego noworodek rodzi się z położenia główkowego, pomiędzy ukończonym 37. a 42. tygodniem ciąży, i po którym matka i noworodek są w dobrym stanie.
3.      Interwencje medyczne w poród fizjologiczny (takie jak np. przebicie pęcherza płodowego, podanie kroplówki z oksytocyną, nacięcie krocza, które obecnie w wielu placówkach są stosowane rutynowo i nadużywane) mogą być zastosowane tylko w uzasadnionych indywidualną sytuacją matki i/lub dziecka przypadkach.
4.      W przypadku wystąpienia objawów patologicznych, zarówno w czasie ciąży, jak i porodu, opiekę nad pacjentką przejmuje lekarz specjalista w dziedzinie położnictwa i ginekologii.
5.      Podczas opieki w ciąży, razem z lekarzem/położną powinnaś ustalić „plan opieki prenatalnej" oraz „plan porodu". Te dokumenty (włączone do Twojej dokumentacji medycznej) zawierają plan wizyt kontrolnych oraz zalecanych badań podczas ciąży oraz opis Twoich preferencji, dotyczących miejsca porodu (szpital czy dom) oraz przebiegu porodu (np. preferowane pozycje porodowe, obecność bliskiej osoby itp.). Ma to na celu dostosowanie opieki do Twoich potrzeb i oczekiwań. Zarówno „plan opieki prenatalnej", jak i „plan porodu" mogą być modyfikowane odpowiednio do Twojej sytuacji zdrowotnej. Powinnaś również otrzymać wyczerpującą informację, dotyczącą wybranego miejsca porodu, obejmującą wskazania i przeciwwskazania.
6.      Osoby, sprawujące nad Tobą opiekę, mają obowiązek zadbać o przestrzeganie praw pacjenta, a szczególności:
  • respektować Twoje prawo do decydowania o zakresie podejmowanych działań i stosowanych procedur medycznych w trakcie porodu;
  • respektować Twoje prawo wyboru miejsca porodu w warunkach szpitalnych lub pozaszpitalnych;
  • respektować Twoje prawo do korzystania ze wsparcia wybranej bliskiej osoby;
  • personel medyczny powinien odnosić się do Ciebie z szacunkiem, szanować Twoją prywatność i poczucie intymności, umożliwić Ci podejmowanie świadomych decyzji, związanych z porodem, pytać Cię o zgodę przed każdym zabiegiem lub badaniem, informować Cię o postępie porodu.
7.      Standard wprowadza kilka ważnych rekomendacji, odnośnie przebiegu porodu:
  • Personel medyczny powinien omówić z Tobą twój „plan porodu" i dostosować opiekę, w miarę możliwości organizacyjnych, do Twoich indywidualnych potrzeb i aktualnej sytuacji zdrowotnej.
  • Lewatywę i golenie owłosienia łonowego wykonuje się jedynie na Twoje życzenie.
  • Założenie wenflonu (wkłucia do żyły obwodowej) powinno być wykonane tylko w sytuacji tego wymagającej.
  • Od osoby, która sprawuje nad Tobą opiekę, powinnaś otrzymać wyczerpującą informację o niefarmakologicznych i farmakologicznych metodach łagodzenia bólu porodowego. Twoje preferencje odnośnie wyboru tych metod (np. masaż, aktywność fizyczna, relaksacja w wodzie) powinny być respektowane.
  • Ważne! Standard nie odnosi się do metod znieczulenia farmakologicznego, takiego jak znieczulenie zewnątrzoponowe, ponieważ jest to interwencja medyczna, wymagająca zastosowania innych procedur niż podczas porodu fizjologicznego.
  • Badanie wewnętrzne w celu ustalenia postępu porodu powinno być wykonywane nie częściej niż co 2 godziny, chyba że sytuacja medyczna tego wymaga.
  • Dokonywanie oceny stanu płodu przez osłuchiwanie i oceny czynności serca powinno być przeprowadzane co 15-30 minut. Ciągle monitorowanie stanu płodu za pomocą kardiotokografu należy prowadzić jedynie w medycznie uzasadnionych przypadkach.
  • Osoba, przyjmująca poród, powinna zachęcać Cię do aktywności fizycznej, przyjmowania dogodnych, wertykalnych pozycji, stosowania różnych udogodnień (piłka, worek sako, drabinki).
  • Przez cały okres porodu możesz spożywać przejrzyste płyny.
  • W 2. okresie porodu możesz przyjąć dowolną, wygodną dla Ciebie pozycję (także wertykalną) i przeć zgodnie z własną potrzebą, niekoniecznie „na komendę". Nacięcie krocza może być stosowane tylko w medycznie uzasadnionych przypadkach.
  • Czas trwania 3. okresu porodu - czyli do momentu urodzenia łożyska - nie powinien przekroczyć 1 godziny.
8.      Standard wprowadza ważne zalecenia, dotyczące kontaktu mamy z dzieckiem tuż po porodzie oraz sposobu przeprowadzania pierwszych oględzin noworodka:
  • Zaraz po narodzinach, dziecko (jeśli jego stan i Twoje samopoczucie pozwalają na to) powinno być położone na Twoim brzuchu, osuszone i zabezpieczone przed utratą ciepła. Pępowina powinna być zaciśnięta i przecięta po ustaniu tętnienia. Taki nieprzerwany kontakt z matką „skóra do skóry" powinien trwać co najmniej dwie godziny po porodzie. W tym czasie możesz przystawić dziecko do piersi. Personel powinien służyć pomocą i informacją, jak to zrobić w sposób prawidłowy.
  • Wstępna ocena stanu noworodka na podstawie skali Apgar może być dokonana na brzuchu matki, jeżeli nie występują przeciwwskazania zdrowotne. Kontakt mamy z dzieckiem może zostać przerwany tylko w sytuacji wystąpienia zagrożenia życia lub zdrowia matki lub noworodka.
  • Standard zaleca, aby opieka pielęgnacyjna nad położnicą i zdrowym noworodkiem była sprawowana przez tę samą osobę. Położna jest osobą uprawnioną do dokonania pierwszej oceny noworodka.
  • Dopiero po zakończeniu pierwszego kontaktu z matką noworodek jest badany, ważony i mierzony.
  • W ciągu pierwszych 12 godzin życia noworodka dokładne badanie dziecka powinien przeprowadzić lekarz neonatolog lub lekarz pediatra, w obecności matki.
9.      Standard podkreśla znaczenie odpowiedniego wsparcia matki w zakresie laktacji. Powinnaś otrzymać pomoc w przystawianiu dziecka do piersi i dokładną informację na temat karmienia naturalnego. Noworodki karmione piersią nie powinny być pojone na oddziale wodą (lub roztworem glukozy) ani nie powinny być dokarmiane mieszanką, chyba że wynika to ze wskazań medycznych. Również w okresie stabilizowania się laktacji nie powinny być stosowanie smoczki w celu uspokajania noworodka.
10.  Noworodki, u których stwierdzono zaburzenia, mogące stanowić zagrożenie dla ich życia i zdrowia, powinny zostać niezwłocznie przekazane do oddziału patologii noworodka o odpowiednim poziomie referencyjnym.
11.  Noworodek powinien zostać objęty obowiązkowymi czynnościami profilaktycznymi, w tym: profilaktyką krwawienia wywołanego niedoborem witaminy K, profilaktyką zakażenia przedniego odcinka oka, rozpoczęciem profilaktyki krzywicy, szczepieniami ochronnymi, zgodnie z odrębnymi przepisami i aktualnymi zaleceniami. Dodatkowo należy podać immunoglobuliny anty-HBs dzieciom matek HBs dodatnim (uodpornienie czynno-bierne).
12.  U noworodka należy wykonać obowiązujące badania przesiewowe, w szczególności w kierunku fenyloketonurii, mukowiscydozy, wrodzonej niedoczynności tarczycy oraz badanie przesiewowe słuchu. Dodatkowo zaleca się, aby u każdego noworodka zostało wykonane przesiewowe badanie pulsoksymetryczne, w celu wczesnego wykrycia bezobjawowych, krytycznych wad serca.
13.  Standard rekomenduje, aby każda kobieta w połogu była otoczona odpowiednią opieką w swoim miejscu zamieszkania lub pobytu przez położną rodzinną, powiadomioną przez szpital. Położna powinna odbyć nie mniej niż 4 wizyty (pierwsza wizyta odbywa się nie później niż w ciągu 48 godzin od otrzymania przez położną zgłoszenia urodzenia dziecka), zgodnie z indywidualnymi potrzebami matki i dziecka. Położna rodzinna powinna m.in. ocenić stan zdrowia Twój i dziecka, ocenić rozwój fizyczny dziecka i przyrost masy ciała, udzielić Ci rad i wskazówek na temat opieki i pielęgnacji noworodka, wspierać Cię w przypadku problemów z laktacją i innych sytuacji trudnych, a w razie potrzeby wskazać instytucje, w których możesz uzyskać stosowną pomoc. Po osiągnięciu przez dziecko 2 miesięcy życia, położna powinna przekazać opiekę nad nim pielęgniarce podstawowej opieki zdrowotnej.


 http://www.rodzicpoludzku.pl/Standard-opieki-okoloporodowej/Do-czego-mam-prawo-nowy-standard-opieki-okoloporodowej.html


Pełny tekst rozporządzenia znajdziesz tu:
http://www.mz.gov.pl/wwwfiles/ma_struktura/docs/zal_opiek_24092010.pdf


środa, 5 czerwca 2013

Zalety i wady porodu domowego - rozmowa w PnŚ TVP2

Dziś w "Pytaniu na Śniadanie" udało się troszkę rozruszać prowadzących i dodać dynamizmu programowi ;)

Pan doktor wykazał się niezwykłą kompetencją, komentując wyniki badań, z którymi, co można było wywnioskować właśnie po komentarzu, nie miał przyjemności się zapoznać, jak również wiedział, że gdzieś dzwoniło, tylko nie wiedział w którym kościele - powtarzając nieprawdziwe informacje na temat śmierci Caroline Lovell, która zmarła na skutek niewydolności serca. Dodajmy, gwoli uzupełnienia informacji, że zmarła w szpitalu, następnego dnia po przywiezieniu jej do niego ( jej córeczkę udało się uratować)...

Ja chciałabym z całą mocą podkreślić to co mówiłam, że poród w szpitalu nie jest gwarantem pomyślnego zakończenia porodu. Ryzyko jest podobne zarówno w przypadku porodu w szpitalu jak i w domu. 

" To mit, że poród domowy jest bardziej niebezpieczny niż szpitalny. Wszystkie badania wskazują, że te porody są równie bezpieczne jak odbywane w klinice - przekonuje Joanna Pietrusiewicz z Fundacji "Rodzić po ludzku". - Żaden lekarz czy położna nie mogą zagwarantować, że nic się złego nie wydarzy podczas porodu."

Pana doktora zapraszam do dokładniejszego zapoznawania się z wynikami najnowszych badań, oraz do pogłębienia tematu zanim się zacznie powielać zasłyszane gdzieś informacje, używając ich jako argumentów przeciwko porodom domowym,  bez ich weryfikacji.

Bardzo interesujący jest dla mnie fakt, iż w Polsce spora część lekarzy podchodzi z lękiem do porodów domowych, zaś w innych cywilizowanych krajach ( Szwajcaria, Holandia, Szwecja, Irlandia, Anglia, Niemcy, Dania i wiele innych ) porody domowe są przez lekarzy traktowane jako jeden z możliwych wyborów, bez sensacji, zdziwienia, odradzania itd...

Zarówno poród domowy jak i szpitalny mają swoje zalety i wady i rolą lekarza jest rzetelnie to przedstawić, a nie pracować na zasadzie straszaka, w obawie o pociągnięcie do odpowiedzialności za " nie zrobienie cesarki". Kompetentny lekarz powinien reagować w odpowiedzi na sytuację, cesarskie cięcie jest operacją, ale czasami niezbędną, zaś o popełnieniu błędu lekarskiego rozstrzygają odpowiednie organa państwowe po szczegółowym dochodzeniu. Istnieje także coś takiego jak ubezpieczenie ( polisa) od odpowiedzialności cywilnej za błędy popełnione podczas wykonywania zawodu lekarza.

Przypominam, że w porodach domowych, zarówno w Polsce jak i za granicą, lekarze uczestniczą bardzo rzadko. Nie ma takiej potrzeby, wystarczą kompetentne, wykwalifikowane;  Magister Położna,  Doktor Nauk o Zdrowiu Położna  ( może to jest solą w oku NIEKTÓRYCH Panów Doktorów ginekologów-położników...  ? ) .

Czemu w Polsce wciąż się nie udaje ? Czy nasi lekarze są jacyś "inni" ?

Zdrowa kobieta ma prawo wybrać gdzie chce rodzić.

Jeśli ktoś ma, w  kwestii powyższego prawa do wyboru, wątpliwości, to odsyłam do wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, w sprawie Tarnovszky versus Węgry .
Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu  wydał wyrok stwierdzający, że "prawo do poszanowania życia prywatnego obejmuje prawo wyboru okoliczności narodzin. " To jest cytat z orzeczenia.
Orzeczenia ETPC są obowiązującą wykładnią prawną dla wszystkich krajów UE w tym i Polski.


Odpowiem jeszcze na ostatnie zdanie pana doktora,  nie miałam szansy odpowiedzieć w programie-  nieuczciwe nie jest przedstawianie wyników badań, mówiących o zbliżonym ryzyku miedzy porodem domowym, a szpitalnym.

Nieuczciwe natomiast jest przedstawianie szpitala jako gwaranta udanych porodów, gdyż dobrze wiemy, zarówno Pan jak i ja, jakie są statystyki śmiertelności okołoporodowej  w polskich szpitalach...